Czy mogę stracić emeryturę policyjną za wyrok?

Skazanie emeryta albo rencisty prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne

Niestety, urząd decydujący działał zgodnie z prawem.

Artykuł 10 ust. 2 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji stanowi, że „skazanie emeryta albo rencisty prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne lub przestępstwo skarbowe umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego, popełnione w związku z wykonywaniem czynności służbowych i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, albo za przestępstwo określone w art. 258 Kodeksu karnego lub wobec którego orzeczono prawomocnie środek karny pozbawienia praw publicznych za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione przed zwolnieniem ze służby, powoduje utratę prawa do zaopatrzenia emerytalnego na podstawie ustawy”.

O skazaniu emeryta lub rencisty wyrokiem, o którym mowa wyżej, prezes sądu zawiadamia, w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku, organ właściwy w sprawach zaopatrzenia emerytalnego. Wówczas organ stwierdza wygaśnięcie prawa do emerytury.

Przepis ten został wprowadzony do ustawy nowelizacją z dnia 13 kwietnia 2007 r., zaczął obowiązywać z dniem 11 czerwca 2007 r. Od razu zrodził wątpliwości, czy w związku z uzależnieniem braku prawa do emerytury (ust. 1 art. 10) o tego prawa (ust. 2 art. 10) od daty uprawomocnienia się orzeczenia, o którym stanowią te przepisy, nie naruszono przy wprowadzaniu tych zapisów Konstytucji.

Jednak Trybunał Konstytucyjny znał, że absolutnie nie. W wyroku z dnia 7 kwietnia 2011 r. (sygn. akt K 4/09) stwierdził:

„Art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 67, Nr 121, poz. 1264 i Nr 191, poz. 1954, z 2005 r. Nr 10, poz. 65, Nr 90, poz. 757 i Nr 130, poz. 1085, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, z 2007 r. Nr 82, poz. 558, z 2008 r. Nr 66, poz. 402 i 409 i Nr 220, poz. 1410, z 2009 r. Nr 24, poz. 145 i Nr 95, poz. 786 oraz z 2010 r. Nr 113, poz. 745) w związku z art. 12 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy o Straży Granicznej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 82, poz. 558) jest zgodny z wynikającymi z art. 2 Konstytucji zasadami niedziałania prawa wstecz oraz ochrony praw słusznie nabytych”.

Popełnienie przestępstwa a utrata prawa do emerytury policyjnej

Idąc za tym orzeczeniem, sądownictwo przyjęło w orzecznictwie, że literalna wykładnia art. 10 ust. 2 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji jest wystarczająca, a możliwość utraty prawa do emerytury zależna jest nie od daty popełnienia przestępstwa czy daty uzyskania uprawnień emerytalnych, ale od daty uprawomocnienia się wyroku w sprawie, o której mowa w art. 10 ust. 2 ustawy.

W kwestii tej można przytoczyć wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 10 czerwca 2009 r. (sygn. akt III AUa 19/2009, LexPolonica nr 2272570:

„Przesłanką materialną utraty prawa do emerytury policyjnej nie jest data popełnienia czynu zabronionego o jakim mowa w art. 10 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego (…) (Dz. U. 2004 r. Nr 8 poz. 67 ze zm.), ale prawomocne skazanie za ten czyn po wejściu w życie zmiany art. 10 ust. 1 i 2 dokonanej ustawą z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy o Straży Granicznej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2007 r. Nr 82 poz. 558)”.

Orzecznictwo

Poparł go Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 marca 2012 r. (sygn. akt II UK 151/11, Lex nr 1170996): „w ocenie Sądu Najwyższego dokonana zmiana ustawy nie narusza, wbrew odmiennym twierdzeniom skargi, art. 32 ust. 1 Konstytucji RP i wyrażonej w nim zasady równości wobec prawa wszystkich obywateli znajdujących się w podobnej sytuacji a także praw słusznie nabytych, które nota bene w sprawach z zakresu ubezpieczenia społecznego nie mają charakteru absolutnego”.

Jak wynika z powyższego, organ emerytalno-rentowy postąpił właściwie w Pana przypadku.

Zgodnie z art. 10 ust. 4 i 5 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji w przypadku, o którym mowa w ust. 2 art. 10 ustawy, emeryt albo rencista nabywa prawo do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia emerytalnego i rentowych, jeżeli spełnia warunki określone w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przy ustalaniu prawa do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia emerytalnego i rentowych osoby, o której mowa w ust. 1 lub 2, która osiągnęła wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn, uwzględnia się również okresy pobierania emerytury lub renty inwalidzkiej, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe ustalone na zasadach określonych w art. 5–7 i 10 ustawy o FUS, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania tych świadczeń.