Czy mąż odpowiada za długi żony zaciągnięte przed ślubem?

Czy mąż odpowiada za długi żony zaciągnięte przed ślubem?

Z opisu wynika, że kredyt zaciągnęła Pani, będąc stanu wolnego. Jest Pani zatem samodzielnym kredytobiorcą. Mniemam, że Pani mąż nie poręczał kredytu w czasie, gdy go Pani brała.

Z uwagi na to, że ma Pani minimalne wynagrodzenie, nie jest możliwe potrącanie z niego jakichkolwiek kwot na poczet kredytu (nawet gdy sprawa jest u komornika).

Małżonek zapewne ma pracę i osiąga z tego tytułu wynagrodzenie. Ponieważ zaciągała Pani kredyt samodzielnie (nie w czasie trwania małżeństwa), odpowiada za niego tylko Pani.

Mąż nie odpowiada za długi żony zaciągnięte przed ślubem, chyba że był poręczycielem kredytu. W związku z tym wierzyciel nie może wskazać jako środka egzekucyjnego jego wynagrodzenia.

Zaciągnięcie zobowiązań przez dorosłe dziecko a odpowiedzialność rodziców

To samo dotyczy rodziców. Sam fakt bycia rodzicem nie powoduje, że odpowiada się za długi zaciągnięte przez dorosłe dzieci (o ile rodzice nie są współkredytobiercami lub poręczycielami kredytu).

Do obecnej sytuacji stosować należy przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.):

„Art. 41. § 1. Jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie za zgodą drugiego małżonka, wierzyciel może żądać zaspokojenia także z majątku wspólnego małżonków.

§ 2. Jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie bez zgody drugiego małżonka albo zobowiązanie jednego z małżonków nie wynika z czynności prawnej, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika, z wynagrodzenia za pracę lub z dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z jego praw, o których mowa w art. 33 pkt 9, a jeżeli wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa, także z przedmiotów majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa.

§ 3. Jeżeli wierzytelność powstała przed powstaniem wspólności lub dotyczy majątku osobistego jednego z małżonków, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika, z wynagrodzenia za pracę lub z dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z jego praw, o których mowa w art. 33 pkt 9”.

Odpowiedzialność współmałżonka za długi zaciągnięte przed ślubem

W Pani sytuacji nie było możliwe wyrażenie zgody przez Pani obecnego męża na zaciągnięcie kredytu, albowiem nie była Pani jeszcze jego żoną (działo się to przed Państwa ślubem). Nie wchodzi więc w grę jego odpowiedzialność z tego tytułu.

Pani wierzyciel nie może w czasie trwania wspólności ustawowej żądać zaspokojenia z udziału, który w razie ustania wspólności przypadnie temu małżonkowi w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Wierzyciel może jedak żądać zniesienia wspólności majątkowej na drodze sądowej i dokonania podziału majątku wspólnego oraz skierować egzekucję do tego, co przypadłoby Pani po podziale.

Egzekucja ze wspólnego rachunku bankowego małżonków

Wierzyciel może skierować egzekucję do wspólnego rachunku bankowego. Według Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.):

„Art. 891¹. § 1. Na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przeciwko dłużnikowi można zająć wierzytelność z rachunku wspólnego prowadzonego dla dłużnika i osób trzecich. Dalsze czynności egzekucyjne prowadzone będą do przypadającego dłużnikowi udziału w rachunku wspólnym stosownie do treści umowy regulującej prowadzenie rachunku, którą dłużnik obowiązany jest przedłożyć komornikowi w terminie tygodnia od daty zajęcia. Przepisy o wyjawieniu majątku stosuje się odpowiednio. Jeżeli umowa nie określa udziału w rachunku wspólnym albo gdy dłużnik nie przedłoży umowy, domniemywa się, że udziały są równe. Po ustaleniu udziału dłużnika zwalnia się pozostałe udziały od egzekucji”.

W tym przypadku egzekucja dotyczyłaby co do zasady połowy udziałów w rachunku. Z tych względów poleciłbym odrębne rachunki bankowe lub rachunek tylko na małżonka i przekazywanie pieniędzy przez pracodawcę na ten rachunek (można o to poprosić pracodawcę).

Wierzyciel może skierować egzekucję do wspólnej nieruchomości (mieszkania, działki, domu). Jak wskazuje K.p.c.:

„Art. 923¹. § 1. Tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim stanowi podstawę do zajęcia nieruchomości wchodzącej w skład majątku wspólnego. Dalsze czynności egzekucyjne dopuszczalne są na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przeciwko obojgu małżonkom.

§ 2. Jeżeli małżonek dłużnika sprzeciwi się zajęciu, o sprzeciwie komornik niezwłocznie zawiadamia wierzyciela, który w terminie tygodniowym powinien wystąpić o nadanie przeciwko małżonkowi dłużnika klauzuli wykonalności pod rygorem umorzenia egzekucji z zajętej nieruchomości”.

Tytuł wykonawczy przeciwko małżonkowi

Wierzyciel musiałby uzyskać tytuł wykonawczy przeciwko małżonkowi. Zgodnie z K.p.c.:

„Art. 787. Tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim sąd nada klauzulę wykonalności także przeciwko jej małżonkowi z ograniczeniem jego odpowiedzialności do majątku objętego wspólnością majątkową, jeżeli wierzyciel wykaże dokumentem urzędowym lub prywatnym, że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała z czynności prawnej dokonanej za zgodą małżonka dłużnika”.

Taka sytuacja nie jest możliwa, albowiem małżonek nie wyrażał zgody na zaciągnięcie kredytu.

„Art. 787¹. Tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim sąd nada klauzulę wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika z ograniczeniem jego odpowiedzialności do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków, jeżeli wierzyciel wykaże dokumentem urzędowym lub prywatnym, że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa”.

Ta sytuacja także nie jest możliwa. Wynika z tego, że wierzyciel nie uzyska klauzuli przeciwko małżonkowi.

Jednak jeśli zażądałby zniesienia wspólności majątkowej i podziału majątku, mógłby skierować egzekucję do połowy nieruchomości, jaka przypadłaby Pani po podziale majątku wspólnego. Jeżeli nie mają Państwo nieruchomości, to problem ten nie występuje.

Czy komornik może zająć rzeczy znajdujące się w mieszkaniu?

Na wniosek wierzyciela komornik może zająć ruchomości w miejscu Pani zamieszkania, niezależnie od tego, czyją są własnością. Przy zajęciu należy wskazać, do kogo one należą.

Właściciel powinien zażądać od wierzyciela zwolnienia zajętych rzeczy od egzekucji, a jeśli tego nie uczyni – konieczne byłoby wytoczenie powództwa przeciwko niemu o wyłączenie od egzekucji w ciągu 30 dni od zajęcia. Wtedy jednak trzeba udowodnić, że dana rzecz należy do osoby żądającej wyłączenia od egzekucji, a nie będącej dłużnikiem.