Czy teściowie mogą mnie wyrzucić z domu po rozwodzie?

Zamieszkiwanie małżonków w domu teściów a rozwód

Niestety sprawy rodzinne, konflikty w gronie najbliższych są bardzo bolesne i stresujące dla wszystkich zaangażowanych w nie osób. Niekiedy rozwód staje się koniecznością. W takim przypadku istnieje bardzo wiele spraw, o których trzeba rozstrzygnąć.

Jako że żadne z małżonków nie jest właścicielem domu i, jak przypuszczam, nie mają oni podpisanej żadnej umowy z teściami, więc opisana relacja jest najbardziej zbliżona do umowy użyczenia, opisanej w art. 710 i następnych Kodeksu cywilnego. Użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu w użyczenie jakąś rzecz do nieodpłatnego używania. Gdy umowa użyczenia została zawarta na czas nieoznaczony, użyczenie kończy się, gdy upłynął czas, w którym biorący mógł ten użytek czynić.

W czasie, gdy nasz klient jest w małżeństwie, ma on prawo do zajmowania mieszkania, w którym mieszka żona, i nie można go zmusić do wyprowadzki, chyba że będą próbowali dokonać eksmisji, wykazując, że wykracza on przeciwko porządkowi domowemu i swoim nagannym zachowaniem uniemożliwia korzystanie z niego innym osobom, jednakże wówczas to na nich ciążyłby ciężar dowodu wykazania tego.

Wspólne zamieszkiwanie rozwodników

Po rozwodzie sytuacja się zmienia. Jedną z rzeczy, o których orzeka sąd, jest korzystanie ze wspólnego mieszkania, o ile w momencie rozwodu zajmują wspólne mieszkanie. Zgodnie z art. 58 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „sąd orzeka o sposobie korzystania z mieszkania przez rozwiedzionych małżonków. Wyjątkowo sąd, na wniosek małżonka, może nakazać eksmisję drugiego małżonka, jeśli ten swoim nagannym zachowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie”. Gdy jest zgodny wniosek stron, można orzec o podziale wspólnego mieszkania lub przyznaniu jednemu z małżonków.

Użyczenie mieszkania przez teściów i nakaz wyprowadzki po rozwodzie

Tutaj sytuacja prezentuje się nieco inaczej, gdyż dom nie jest własnością małżonków. W związku z tym nie można orzekać, czyją własnością będzie po rozwodzie, gdyż nadal pozostanie własnością teściów. Zmieni się jednak nieco sytuacja pana Jacka. Jeśli nie podpisał z nimi umowy, jak pisałam, można na zasadzie analogii stosować przepisy o użyczeniu. Jeśli jednak teściowie powiedzą, że nie chcą, by dłużej u nich mieszkał, by się wyprowadził, można wówczas uznać, że stosunek użyczenia zostanie zakończony i autor pytania nie będzie już miał żadnej podstawy prawnej do zamieszkania tam. Powinien wówczas się wyprowadzić.

Chciałabym zaznaczyć, że fakt zameldowania nie stanowi żadnej podstawy prawnej do mieszkania, gdyż nie kreuje praw o charakterze majątkowym, nie daje żadnego tytułu prawnego do nieruchomości. Ma jedynie charakter administracyjny, w pewnym sensie porządkowy, by umożliwić kontakt.

Zmuszenie byłego zięcia do wyprowadzki

Należy jednak wspomnieć, że jeśli pan Jacek nie zrobi tego dobrowolnie, zmuszenie go do wyprowadzki nie będzie łatwe. Teściowie nie mogą go tak po prostu wyrzucić z domu po rozwodzie. Konieczne będzie założenie sprawy sądowej, aby sąd orzekł eksmisję. Prawdopodobnie do tego by doszło, jednakże to wymaga czasu – niejednokrotnie oczekiwanie na rozprawę trwa kilka miesięcy, zależnie od obłożenia w danym sądzie. Wyrok można zaskarżyć, a wówczas jako nieprawomocny nie powinien zostać wykonany. Jeśli zależy mu na przedłużeniu tego okresu, tak właśnie może robić. Jednakże to tylko przedłuży ten okres, ale nie zmienia to faktu, że dom nie jest pana Jacka, i gdyby się z żoną rozwiedli, a teściowie powiedzą, że już nie chcą, by on dłużej tam mieszkał, nie będzie miał podstawy prawnej do dłuższego tam zamieszkiwania. Można jedynie próbować odwlec ten moment, nic poza tym.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59