Czy świadczenia ze Stanów Zjednoczonych podlegają opodatkowaniu?

Otrzymywanie świadczenia wdowiego z USA

Co do zasady Polska ma prawo opodatkować dochód z tytułu świadczenia wypłacanego ze Stanów Zjednoczonych osobie mającej miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Prawo to wynika z zapisu art. 5 ust. 3 umowy pomiędzy Polską a USA, zgodnie z którym „państwu rezydencji przysługuje pełne prawo do opodatkowania dochodów osoby mającej na jego terytorium miejsce zamieszkania”.

Świadczenie wdowie, wypłacane przez amerykański Zarząd Ubezpieczeń Społecznych, należy traktować jak świadczenie rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, ponieważ uzależnione było od sytuacji rodzinnej wnioskodawczyni (zdarzenia losowego – śmierci męża), a nie od stażu pracy wnioskodawczyni, który stanowi podstawę dla wypłaty emerytury. Uznawane ono jest zatem w świetle obowiązujących przepisów za dochód, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli mieści się w ramach świadczeń rodzinnych otrzymanych na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych, zasiłków dla opiekunów otrzymanych na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, świadczeń pieniężnych otrzymanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, zasiłków porodowych otrzymanych na podstawie odrębnych przepisów oraz świadczeń wychowawczych otrzymanych na podstawie przepisów o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Zasadnym jest zatem zwolnienie z opodatkowania przedmiotowego świadczenia otrzymywanego z USA przez wdowę (por. pismo z dnia 7 października 2020 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 0112-KDIL2-1.4011.639.2020.MKA).

Świadczenie wdowie z USA jako świadczenie rodzinne

Obecnie według różnych interpretacji świadczenie wdowie jest najczęściej zaliczane do świadczeń rodzinnych. W interpretacji z dnia 10 czerwca 2015 r., znak IBPBII/1/4511-219/15/BJ, fiskus wskazał, że „skoro otrzymywane z USA świadczenie jest rodzajem świadczenia rodzinnego będącego odpowiednikiem polskich świadczeń rodzinnych przyznawanych na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych, to świadczenie to jest zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

Aktualnie wydawane interpretacje organów podatkowych jednoznacznie wskazują, że zagraniczne świadczenia wdowie korzystają w Polsce ze zwolnienia od podatku na mocy art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT. W piśmie wydanym przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 31 grudnia 2020 r., 0113-KDIPT2-2.4011.794.2020.2.AKR, wskazane jest, że: „Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz przedstawiony powyżej stan prawny, należy stwierdzić, że zgodnie z postanowieniami Umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu świadczenie wdowie otrzymywane przez Wnioskodawczynię z USA podlega opodatkowaniu w Polsce. Jednocześnie jednak, przyjmując za Wnioskodawczynią, że ww. świadczenie jest świadczeniem rodzinnym, przyznawanym na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych obowiązujących w USA, to jest ono zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W Polsce nie występuje zatem obowiązek odprowadzania podatku dochodowego od ww. świadczenia oraz uwzględnienia go w zeznaniu podatkowym”.

Należy zauważyć, że osoba, która ustanowiła w Polsce ośrodek swoich spraw życiowych, jest odpowiedzialna za deklarowanie wszystkich przychodów, również z zagranicy. O tym, jak zagraniczne są opodatkowane w Polsce, decyduje najczęściej umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, jaką Polska zawarła z krajem płatnika, czyli właśnie z USA.

Bank jako płatnik podatku

Wskazuję także, że zasadniczo w Polsce płatnikiem podatku i zaliczek na podatek od świadczeń z USA jest bank, który obsługuje to świadczenie. Ma on obowiązek obliczenia ewentualnej zaliczki oraz jej wpłaty na konto urzędu skarbowego. W art. 75 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych zobowiązano banki do zgłoszenia danej osoby do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu otrzymywania emerytury lub renty z zagranicy. Wcześniej natomiast bank musi uzyskać od właściwego oddziału wojewódzkiego NFZ potwierdzenie, że osoba ta podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu w Polsce z tytułu pobierania polskiej emerytury lub renty. Zatem bank jest zobowiązany do odprowadzania zaliczki z tytułu podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, ponieważ świadczenie, o którym Pani pisze, to w rzeczywistości tzw. renta wdowia z amerykańskiego systemu zabezpieczenia społecznego.

Wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej

W związku z powyższym w mojej ocenie obowiązek odprowadzania składki zdrowotnej wynika z przepisów ww. ustawy. Rekomendowałabym w opisanym przypadku wystąpienie z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej. Takie indywidualne interpretacje podatkowe obowiązują wyłącznie w konkretnym stanie faktycznym i prawnym oraz wyłącznie wobec konkretnego podmiotu. Zatem, chcąc mieć wiążącą opinię w przedmiotowej sprawie, należy złożyć takowy wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej. Koszt to 40 zł od jednego zdarzenia, a taka interpretacja wiąże organy podatkowe przy niezmienionym stanie faktycznym i prawnym. Chcąc zatem mieć pewność, że świadczenie wdowie nie podlega opodatkowaniu, należałoby wystąpić z wnioskiem o wydanie takiej interpretacji.

Jak wskazałam, interpretacja wydana w konkretnej sprawie ma moc wiążącą wyłącznie w tej konkretnej sprawie. Z uwagi na powyższe interpretacje wydane w innych sprawach mogą być wyznacznikiem działania, ale nie będą one nigdy miały wiążącego charakteru dla Pani sprawy. Wobec tego samo powołanie się na nie może nie być wystarczające dla osiągnięcia celu złożonych korekt do urzędu skarbowego.

Podsumowując, w mojej ocenie ewentualną podstawą do zwolnienia świadczenia wdowiego z opodatkowania w Polsce byłby art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.