Czy stalking może być powodem odebrania żonie praw rodzicielskich?

Uporczywe nękanie przez byłą żonę

Kodeks karny stalkingiem określa uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej, skutkujące wzbudzeniem w niej uzasadnionego okolicznościami poczucia zagrożenia lub istotnego naruszenia jej prywatności.

Zgodnie z art. 11 Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. 2018. 155) „ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym”. Tak więc sąd cywilny związany jest tylko ustaleniami dotyczącymi popełnienia przestępstwa – osobą sprawcy, przedmiotem przestępstwa oraz czynem przypisanym oskarżonemu, które znajdują się w prawomocnym wyroku karnym.

Zgłoszenie podejrzenia popełnienia przestępstwa, czy nawet prowadzenie postępowania przygotowawczego przeciwko osobie przez organy ścigania nie wiążą w ustaleniach sądu cywilnego, dopóki wina nie zostanie stwierdzona.

Ograniczenie oraz pozbawienie władzy rodzicielskiej

Opieka nad dzieckiem jest związana ze sprawowaniem władzy rodzicielskiej. W przypadku, gdy władza ta po stronie jednego z rodziców zostałaby ograniczona, wówczas prawo do opieki nad dzieckiem zostanie przyznane przez sąd drugiemu z rodziców.

Ograniczenie oraz pozbawienie władzy rodzicielskiej orzekane jest w sytuacji, gdy rodzic nie wywiązuje się z obowiązków względem dziecka, nadużywa tej władzy, dobro dziecka jest zagrożone. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego z nich do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej jest zaś najbardziej radykalnym sposobem wkroczenia w sferę władzy rodzicielskiej i może nastąpić tylko wtedy, jeżeli zaistnieje jedna z koniecznych do tego przesłanek.

Przesłanki pozbawienia władzy rodzicielskiej

Przesłankami tymi, zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. 2017. 682) są niewykonywanie władzy rodzicielskiej z powodu trwałej przeszkody albo nadużywanie przez rodziców władzy rodzicielskiej lub zaniedbywanie w sposób rażący obowiązków względem dziecka. SN w postanowieniu z dnia 02 czerwca 2000 r., II CKN 960/00, LEX nr 51976 za trwałą przeszkodę uznał taki układ stosunków, który wyłącza sprawowanie przez rodziców władzy rodzicielskiej na stałe w tym sensie, że albo według rozsądnego przewidywania nie można ustalić czasu trwania tego układu albo – co najmniej – że układ ten będzie istniał przez czas długi. Jako trwałe przeszkody w orzecznictwie SN wyróżniane są przewlekła choroba (postanowienie SN z dnia 02 czerwca 2000 r., II CKN 960/00, LEX nr 51976), kara długoletniego pozbawienia wolności (postanowienie SN z dnia 10 maja 2000 r., III CKN 775/00, LEX nr 863069), czy choroba psychiczna (wyrok SN z dnia 19 stycznia 1999 r., II CKN 744/98, LEX nr 529706).

Oprócz powyższego, Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje, że sąd może pozbawić rodziców władzy rodzicielskiej, jeżeli mimo udzielonej pomocy nie ustały przyczyny zastosowania art. 109 § 2 pkt 5 (umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej bądź odpowiedniej placówce), a w szczególności gdy rodzice trwale nie interesują się dzieckiem.

Jak z łatwością można zauważyć, przesłanki pozbawienia władzy rodzicielskiej nie stanowi zachowanie byłej małżonki względem Pana. Oczywiście zgłoszenie tej sprawy na policję spowoduje wszczęcie postępowania przeciwko matce Pana dziecka oraz prowadzenie dalszych czynności, ale nie wpłynie to bezpośrednio na orzeczenie o władzy rodzicielskiej.