Czy spadkobierca musi pokryć koszty pochówku i nagrobka?

Koszty pogrzebu jako dług spadkowy

Organizacja pochówku i postawienie nagrobka należy do długów spadkowych – a więc te wydatki pokrywają spadkobiercy po zmarłym. Proszę jednak mieć na uwadze, iż o ile koszty pogrzebu są wydatkiem i długami uzasadnionymi – o tyle postawienie nagrobka może okazać się w przypadku sporu kosztem nadmiernym. Jeżeli więc spadkobiercy nie będą chcieli oddać Panu pieniędzy za wykonany nagrobek – to pozostaje jedynie droga sądowa i sąd oceni, czy koszt ten był potrzebny i jest adekwatny.

Zgodnie z treścią art. 922 § 3 Kodeksu cywilnego (K.c.): Do długów spadkowych należą także koszty pogrzebu spadkodawcy w takim zakresie, w jakim pogrzeb ten odpowiada zwyczajom przyjętym w danym środowisku, koszty postępowania spadkowego, obowiązek zaspokojenia roszczeń o zachowek oraz obowiązek wykonania zapisów zwykłych i poleceń, jak również inne obowiązki przewidziane w przepisach księgi niniejszej.

Długi spadkowe można podzielić na dwie grupy. Po pierwsze, do długów spadkowych należą obowiązki majątkowe, które ciążyły na spadkodawcy w chwili jego śmierci, a następnie z tą chwilą przeszły na jego spadkobierców. Drugą grupę stanowią obowiązki, które powstają z mocy przepisów prawa spadkowego z chwilą otwarcia spadku lub nawet po tej chwili. W grupie tej znajdują się m.in. koszty pogrzebu spadkodawcy (w takim zakresie, w jakim pogrzeb ten odpowiada zwyczajom przyjętym w danym środowisku), koszty postępowania spadkowego, obowiązek zaspokojenia roszczeń o zachowek (art. 991 i n. K.c.), obowiązek wykonania zapisów zwykłych i poleceń (art. 968 i n. K.c.), obowiązek dostarczenia dziadkom spadkodawcy środków utrzymania (art. 938 i art. 966 K.c.), obowiązek wydania małżonkowi spadkodawcy przedmiotów urządzenia domowego (art. 939 K.c.), obowiązek umożliwienia małżonkowi i innym osobom bliskim spadkodawcy korzystania z mieszkania i urządzenia domowego przez okres trzech miesięcy od dnia otwarcia spadku (art. 923 § 1 K.c.) itp.

Jakie wydatki są uznawane za koszty pogrzebu?

Powszechnie wskazuje się w doktrynie, że pojęcie kosztów pogrzebu spadkodawcy obejmuje wydatki związane z nabyciem miejsca na grób i trumny oraz koszty samej ceremonii pogrzebowej, np. wieńce, kwiaty, czy przewóz zwłok z innego kraju do Polski (J. Pietrzykowski, w: Resich, Komentarz, 1972, t. III, s. 1829; M. Pazdan, w: Pietrzykowski, Komentarz KC, 2015, t. II, art. 922, Nb 55; J. Kremis, w: Gniewek, Machnikowski, Komentarz, 2016, art. 922, Nb 27; M. Zelek, w: Gutowski, Komentarz, 2016, t. II, art. 922, Nb 22; J.S. Piątowski, H. Witczak, A. Kawałko, w: System PrPryw, t. 10, 2015, s. 134, Nb 80).

W doktrynie wskazano, że może obejmować to również w zwyczajowym zakresie oprawę muzyczną ceremonii pogrzebowej (Księżak, Prawo spadkowe, 2017, Nb 76).

Dlatego też, jak Pan widzi, postawienie nagrobka może okazać się kwestią sporną i jeżeli to wydatek nadmierny, może nie zostać zaliczony do kosztów pogrzebu, a więc może Pan nie otrzymać zwrotu. Proszę jednak zwrócić się do opiekuna prawnego spadkobierczyni o zwrot niniejszych kosztów – w przypadku odmowy pozostanie Panu jedynie droga sądowa w celu uzyskania zwrotu.

Źródła:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93