Czy przekazanie zarobków z YouTube na konto innej osoby jest legalne?

Prowadzenie konta na YT a zarabianie na nim

Prowadzi Pan konto na YouTube i zarabia przez AdSense. Z uwagi na brak możliwości weryfikacji swojej tożsamości ma Pan zablokowana możliwość wypłacania środków. Pana pomysł to:

1. Pana dziewczyna mająca obywatelstwo polskie ma dokumenty potwierdzające jej tożsamość w Polsce.
2. Zgodnie z zasadami YouTube AdSense może Pan pozwolić jej być właścicielką i jedyną osobą zarabiającą na danej stronie YouTube, na której to Pan nagrywa filmy.
3. Dzięki temu dziewczyna miałaby prawo do środków na koncie (zarabiałaby).
4. Ona otrzymywałaby wynagrodzenie i byłaby odpowiedzialna za podatki.

Taka konstrukcja byłaby dopuszczalna. To Pana dziewczyna byłaby właścicielem konta oraz formalnie zamieszczała na nim filmiki oraz czerpała korzyści z AdSense. Oczywiście byłaby podatnikiem. Mając przychody, musiałaby je opodatkować w Polsce. Środki te formalnie należałyby tylko do niej.

Jednakże to nie ona byłaby autorem filmów, ale Pan. To powoduje, że formalnie powinna mieć Pan zgodę na ich zamieszczanie na kanale YouTube. A ponieważ chodzi o prawa autorskie majątkowe – zgoda powinna przybrać formę odpowiednia do przepisów polskiego prawa autorskiego.

Działalność nierejestrowana

Osoby prowadzące tzw. działalność nierejestrowaną, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, nie posiadają statusu osób prowadzących działalność gospodarczą (przedsiębiorców) w rozumieniu art. 3 Prawa przedsiębiorców.

Taki status w myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (SUS) stanowi jeden z tytułów obowiązkowego ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego. Jako że nie są przedsiębiorcami, nie podlegają ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym z tego tytułu.

Jednakże są sytuacje, w jakich osoba prowadząca działalność nierejestrowaną będzie obowiązana zapłacić składki ZUS od uzyskanych przychodów z innego tytułu.

1. Pierwsza jest sytuacja, gdy na podstawie art. 7 SUS osoba ta wystąpi o dobrowolne objęcie ubezpieczeniem.
2. Druga jest realizacja umów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 SUS, czyli: umowy agencyjnej, umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Drugi przypadek jest szczególnie istotny, ponieważ zawarcie tych umów możne nastąpić, a strony mogą nie zdawać sobie sprawy z kwalifikacji ich stosunku prawnego, podczas gdy ten jest determinowany przez postanowienia umowy oraz okoliczności faktyczne.

Jeżeli osoba wykonująca działalność nierejestrowaną nie świadczy usług (np. sprzedaje towary) – nie podlega składkom ZUS (to nie jest zwolnienie, tylko niepodleganie składkom z uwagi na brak tytułu ubezpieczeniowego).

Jeżeli osoba prowadząca działalność nierejestrowaną świadczy usługi – jest uznawana za zleceniobiorcę, co oznacza, że nabywca usługi (zleceniodawca) jest płatnikiem i powinien rozliczać składki (dotyczy to także osób fizycznych niewykonujących działalności gospodarczej. Jak bowiem wynika z przepisów, w przypadku umów zlecenia płatnikiem jest zleceniodawca – nie ma przy tym znaczenia, kto zawarł umowę. W efekcie osoba fizyczna, która zleciła wykonanie jakiejś usługi, ma status płatnika składek, nawet jeśli jest osobą fizyczną i nie wykonuje działalności gospodarczej.

Stanowisko ZUS-u i Ministerstwa Rozwoju i Technologii sprowadza się do tego, że jeżeli przedmiotem tej działalności jest sprzedaż towarów, to składek nie ma. Jeżeli natomiast osoba prowadząca taką działalność świadczy usługi, to powinny być one oskładkowane na zasadach właściwych dla zlecenia. Rozróżnianie towarów i usług nie jest w mojej ocenie zbyt sensowne. Ale jest stosowane. Według ZUS-u, skoro działalność nierejestrowa nie jest działalnością gospodarczą, to relację pomiędzy podmiotem a usługobiorcą (zleceniodawcą) należy zakwalifikować jako umowę-zlecenie. To powoduje, że zleceniodawca powinien zgłosić podmiot prowadzący działalność nierejestrowaną do ubezpieczenia społecznego w ZUS-ie.

Limit przychodów

Według Prawa przedsiębiorców:

„Art. 5. 1. Nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207 oraz z 2023 r. poz. 1667), i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej”.

Z działalności nierejestrowanej powstaje przychód. Działalność nierejestrowana ma swój limit przychodowy (nie dochody, ale przychody). Dla celów ustalenia limitu przy działalności nierejestrowanej do limitu przychodów uprawniających do prowadzenia działalności nierejestrowanej wlicza się przychody należne, nawet jeśli nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane (klient jeszcze nie zapłacił za towar/usługę). Kosztem uzyskania przychodu przy działalności nierejestrowanej będą wydatki poniesione w związku z tą działalnością.

Przekroczenie limitu to konieczność rejestracji działalności gospodarczej. A za tym idzie podleganie obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym. A nadto prowadzenie ksiąg rachunkowych w odpowiedniej formie. Rozliczenia dodatkowe, zaliczki na podatek itd. Problemy mogą powstać, o ile nie doszłoby do rejestracji działalności po przekroczeniu limitu.

A ponieważ opodatkowaniu podlegają dochody (czyli przychody pomniejszone o koszty ich uzyskania), możliwe staje się, by Pan z tytułu udzielenia zgody na wykorzystywanie swoich filmów na YouTube otrzymywał wynagrodzenie. Byłoby to możliwe zarówno na etapie działalności nierejestrowanej Pana dziewczyny, jak i po rejestracji działalności.