Czy muszę zapłacić zaległości za abonament RTV?

Czy muszę płacić abonament za odbiornik radiofoniczny lub telewizyjny?

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o opłatach abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych oraz telewizyjnych pobiera się opłaty abonamentowe. Jest jednak nie opłata za świadczenie usługi w stosunku cywilnoprawnym, ale rodzaj daniny publicznej (swoisty podatek) od samego faktu, że media publiczne realizują świadczenia publiczne na rzecz wszystkich, którzy mają dostęp do odbiorników. Oczywiście można dyskutować o jakości i potrzebie korzystania z tych mediów, każdy ma tu swoje zdanie, jednak z racji „publiczności” emisji każdy podlega obowiązkowi uiszczenia takiej opłaty. Ta opłata ma inny charakter niż abonament za usługę naliczany przez operatora telewizji cyfrowej. Tu płaci Pani za już konkretną pobieraną usługę, wyższą jakość, dodatkowe programy.

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy o abonamencie domniemywa się, że osoba, która posiada odbiornik radiofoniczny lub telewizyjny w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór programu, używa tego odbiornika. I to jest podstawa do obciążania większości ludzi w naszym kraju tymi opłatami. Zresztą opłaty abonamentowe na rzecz nadawcy publicznego funkcjonują w większości państw.

Używanie niezarejestrowanego odbiornika radiofonicznego lub telewizyjnego

Ustęp 3 artykuł 2 stanowi, że obowiązek uiszczania opłaty abonamentowej powstaje z pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano rejestracji odbiornika radiofonicznego lub telewizyjnego. Jeśli rejestracji nie dokonano, to nie ma możliwości ustalenia tego pierwszego terminu, z jakim powstaje obowiązek uiszczania abonamentu. Tę kwestię, braku rejestracji, reguluje art. 5 ustawy. Zgodnie z jego ustępem 1 odbiorniki radiofoniczne i telewizyjne podlegają, dla celów pobierania opłat abonamentowych za ich używanie, zarejestrowaniu w placówkach pocztowych operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe. W ustępie 3 uregulowano sytuację, w której stwierdzono, że ktoś nie zarejestrował odbiornika, a go posiada. Otóż w przypadku stwierdzenia używania niezarejestrowanego odbiornika radiofonicznego lub telewizyjnego pobiera się opłatę w wysokości stanowiącej trzydziestokrotność miesięcznej opłaty abonamentowej obowiązującej w dniu stwierdzenia używania niezarejestrowanego odbiornika. Uiszczenie tej opłaty nie zwalnia od obowiązku uiszczania bieżącej opłaty abonamentowej za okres od dnia stwierdzenia używania niezarejestrowanego odbiornika.

Trzeba wyjaśnić, że opłaty abonamentowe przedawniają się jak większość należności publicznych z upływem 5 lat od daty, kiedy powstał obowiązek ich uiszczenia. Przez tyle lat Poczta Polska ma prawo żądać zapłaty zaległego abonamentu wraz z odsetkami.

Zaległy abonament za odbiornik radiowy lub telewizyjny

Warto jeszcze wyjaśnić pewną kwestię związaną z zaległym abonamentem, bowiem zajmował się nią Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w sprawie o sygn. akt I SA/Gl 1321/16. W wyroku wydanym w tej sprawie Sąd stwierdził, że obowiązek płacenia abonamentu został ustawowo uregulowany, począwszy od 1985 r. Problematykę opłat regulowały również przepisy ustawy z 1992 r. o radiofonii i telewizji. Zarejestrowanie odbiornika pod rządami tej ustawy, a nawet w okresie wcześniejszych regulacji bez jego późniejszego wyrejestrowania stanowi wystarczającą przesłankę istnienia obowiązku opłat abonamentowych wynikającą z obecnej ustawy.

Przedawnienie opłaty abonamentowej

Odnośnie przedawnienia opłaty abonamentowej wśród prawników istnieją właściwie same spory. Część z praktyków twierdzi wręcz, że opłaty te podlegają przedawnieniu jak zobowiązania cywilnoprawne okresowe, tj. w terminie trzech lat od daty wymagalności. To jednak margines. Znaczna większość przychyla się do przedstawionego przeze mnie poglądu o podleganiu abonamentu reżimowi Ordynacji podatkowej. Pośród tych prawników spierają się dwie grupy: jedni twierdzą, że jednak jako świadczenie okresowe abonament przedawnia się miesiąc do miesiąca od daty wymagalności (po upływie 5 lat), inni prezentują pogląd, że jako daniny publiczne podlegające ordynacji opłaty te muszą przedawniać się według reguł tam obowiązujących, czyli termin początkowy przedawnienia liczony jest od końca roku kalendarzowego, w którym dane zobowiązanie „podatkowe stało się wymagalne”. W przypadku przedawnienia zobowiązań z tytułu nieuiszczonej opłaty abonamentowej stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, co wynika wprost z ustawy o opłatach abonamentowych. Zagłębiając się w jej przepisy, należy wskazać na art. 70 § 1 tej ustawy, zgodnie z którym zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Oczywiście bieg terminu przedawnienia takiego zobowiązania może ulec przerwaniu lub zawieszeniu w określonych okolicznościach wskazanych w przepisach Ordynacji podatkowej. Zatem wobec tego okres przedawnienia dla opłaty abonamentowej wynosi 5 lat.

W tej sytuacji, przychylając się do argumentów zwolenników drugiego poglądu, należy stwierdzić, że wezwanie, które Pani otrzymała opiewa na zobowiązania jeszcze nieprzedawnione.

Zatem nie ma możliwości, by uniknąć zapłaty zaległego abonamentu, a w sytuacji braku rejestracji odbiornika kary za niewypełnienie tego obowiązku.