Czy dziecko mieszkające za granicą ma prawo do renty rodzinnej po zmarłym ojcu?

Osoby uprawnione do pobierania renty rodzinnej

Na wstępie wskazuję, że zgodnie z art. 65 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS:

„1. Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń.

2. Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy”.

Następnie wyjaśniam, że do renty rodzinnej uprawnione są dzieci na następujących zasadach opisanych w art. 68 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

„1. Dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej:

1) do ukończenia 16 lat;

2) do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia, albo

3) bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie, o którym mowa w pkt 1 lub 2.

2. Jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów”.

Należy również wskazać, że jeżeli osoba uprawniona do renty rodzinnej mieszka za granicą, na jej wniosek rentę rodzinną ZUS może wypłacać:

1) osobie zamieszkałej w Polsce, którą osoba uprawniona upoważni do odbioru świadczenia;

2) na rachunek bankowy osoby uprawnionej w Polsce.

Jeżeli zmarły nie był uprawniony do emerytury lub renty w chwili śmierci, wówczas organ rentowy bada, czy spełniałby na dzień śmierci warunki do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Natomiast w myśl art. 57 ust. 1 ww. ustawy „renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i pkt 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11, 12 i pkt 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, pkt 5 lit. a, pkt 6 i 12, oraz w okresach pobierania świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego określonych w przepisach o świadczeniach rodzinnych lub zasiłku dla opiekuna określonego w przepisach o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów;

4) nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu lub nie spełnia warunków do jej uzyskania”.

Miejsce zamieszkania a prawo do renty rodzinnej

Podsumowując, jeżeli zostaną spełnione przesłanki uzasadniające przyznanie prawa do renty rodzinnej, fakt zamieszkania dziecka uprawnionego w UK od 10 lat nie ma tu znaczenia. Przepisy dopuszczają wypłatę świadczenia również osobom zamieszkującym za granicą. To ważne, aby zostały spełnione przesłanki do nabycia przez dziecko prawa do renty rodzinnej. W opisanym przypadku decydujące znaczenie może mieć staż pracy zmarłego ojca, gdyż brak wymaganego stażu może przesądzić o braku prawa do renty rodzinnej.

Celem zweryfikowania, czy renta rodzinna przysługuje, należy złożyć stosowny wniosek o przyznanie renty rodzinnej. Wniosek składa się w państwie, w którym mieszka osoba uprawniona. Instytucja ubezpieczeniowa tego państwa przekaże wniosek o rentę rodzinną do wszystkich państw, w których osoba zmarła pracowała, czyli w opisanym przypadku na pewno przekaże do Polski.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118