Czas pracy fizjoterapeuty

Czas pracyfizjoterapeuty zatrudnionego w DPS-ie

Odpowiadając na Pani pytanie, uprzejmie informuję, że zatrudnienie na stanowisku fizjoterapeuty w domu pomocy społecznej nie powoduje, iż zastosowanie do Pani będą miały przepisy ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654 z późn. zm.). Podstawowym aktem prawa stosowanym do pracowników DPS będzie Kodeks pracy.

Zgodnie z art. 129 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.):

„§ 1. Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy (…).

§ 2. W każdym systemie czasu pracy, jeżeli jest to uzasadnione przyczynami obiektywnymi lub technicznymi lub dotyczącymi organizacji pracy, okres rozliczeniowy może być przedłużony, nie więcej jednak niż do 12 miesięcy, przy zachowaniu ogólnych zasad dotyczących ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników.

§ 3. Rozkład czasu pracy danego pracownika może być sporządzony – w formie pisemnej lub elektronicznej – na okres krótszy niż okres rozliczeniowy, obejmujący jednak co najmniej 1 miesiąc. Pracodawca przekazuje pracownikowi rozkład czasu pracy co najmniej na 1 tydzień przed rozpoczęciem pracy w okresie, na który został sporządzony ten rozkład”.

Natomiast według art. 139 Kodeksu pracy:

„§ 1. Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, może być stosowany system przerywanego czasu pracy według z góry ustalonego rozkładu przewidującego nie więcej niż jedną przerwę w pracy w ciągu doby, trwającą nie dłużej niż 5 godzin. Przerwy nie wlicza się do czasu pracy, jednakże za czas tej przerwy pracownikowi przysługuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia należnego za czas przestoju.

(…)

§ 3. System przerywanego czasu pracy wprowadza się w układzie zbiorowym pracy lub w porozumieniu z zakładową organizacją związkową, a jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa – w porozumieniu z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u tego pracodawcy, z zastrzeżeniem § 4”.

Wprowadzenie przez pracodawcę przerywanego czasu pracy

Artykuł ten bardzo szeroko określa dopuszczalność wprowadzenia przerywanego czasu pracy (jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją), wyjątki są przewidziane w § 2. Jest on jednakże rygorystyczny w odniesieniu do trybu wprowadzenia tego czasu pracy – można to zrobić tylko w układzie zbiorowym pracy.

Trafnie przyjął Sąd Najwyższy (co prawda na podstawie przepisów o czasie pracy obowiązujących przed dniem 1 stycznia 2004 r., ale pogląd jest nadal aktualny), że wprowadzenie przez pracodawcę przerwy w pracy bez związku z potrzebami ekonomiczno-organizacyjnymi, lecz na wyłączne życzenie pracownika i w jego interesie, nie uzasadnia zapłaty wynagrodzenia za czas przerwy ani za czas świadczenia pracy po przerwie, zrekompensowany odpowiednim skróceniem czasu pracy przed przerwą (wyrok SN z dnia 19 listopada 2003 r., IPK 476/02, OSNP 2004, nr 22, poz. 382).

Regulamin pracy nie może być podstawą do wprowadzenia przerywanego czasu pracy. Jedynie wówczas, gdy ten rodzaj czasu pracy został wprowadzony w układzie zbiorowym, można w regulaminie, w zakresie ustalonym w układzie zbiorowym, szczegółowo określić rozkład czasu pracy, wyznaczając w ten sposób godziny będące przerwą w pracy. Godziny te mogą być także ustalone w układzie zbiorowym (zwłaszcza zakładowym). Szczegółowe ustalenie godzin przerw w pracy jest realizacją przewidzianego w § 1 komentowanego artykułu wymogu, żeby przerywany czas pracy był wprowadzany „według z góry ustalonego rozkładu”.

Wynagrodzenie za przerwy w pracy

Za czas przerwy określonej w § 1 pracownik ma prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia przestojowego. Układ zbiorowy może przyznać wyższe wynagrodzenie. Wynagrodzenie za przerwy przysługuje tylko wtedy, gdy zostanie to ustalone w umowie o pracę. Może ono być ustalone w dowolnej wysokości.

Podsumowując powyższe rozważania, pracodawca prawidłowo zatrudnia Panią na 8 godzin dziennie, gdyż taki wymiar czasu pracy obowiązuje pracownika pełnozatrudnionego. Co do systemu czasu pracy – jeśli wynika on z układu zbiorowego, to jest on prawidłowy. Jeśli jednak w układzie zbiorowym nie ma uregulowań o przerywanym czasie pracy fizjoterapeuty, nie można Pani zmusić do pracy w takim systemie.