Czas na wystawienie mandatu

Ustawowy termin na nałożenie mandatu karnego

Poniżej wyjaśniam Panu wątpliwości związane z tym, jak długi czas przewidziany został przez prawo na wystawienie mandatu.

W opisanej sytuacji bez wątpienia zachowany został ustawowy termin na nałożenie mandatu karnego. Z jego przekroczeniem mielibyśmy do czynienia, gdyby grzywna za popełnione wykroczenie drogowe została nałożona mandatem sporządzonym co najmniej po pół roku od dnia stwierdzenia wykroczenia.

Zgodnie z treścią przepisu art. 97 § 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (j.t. Dz. U. z 2008 r. Nr 133, poz. 848 z późn. zm. – dalej K.p.s.w.): „W postępowaniu mandatowym, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, funkcjonariusz uprawniony do nakładania grzywny w drodze mandatu karnego może ją nałożyć jedynie, gdy:

1) schwytano sprawcę wykroczenia na gorącym uczynku lub bezpośrednio po popełnieniu wykroczenia,

2) stwierdzi popełnienie wykroczenia naocznie pod nieobecność sprawcy, a nie zachodzi wątpliwość co do sprawcy czynu,

3) stwierdzi popełnienie wykroczenia za pomocą przyrządu kontrolno-pomiarowego lub urządzenia rejestrującego, a sprawca nie został schwytany na gorącym uczynku lub bezpośrednio potem, i nie zachodzi wątpliwość co do sprawcy czynu

– w tym także, w razie potrzeby, po przeprowadzeniu w niezbędnym zakresie czynności wyjaśniających, podjętych niezwłocznie po ujawnieniu wykroczenia. Nałożenie grzywny w drodze mandatu karnego nie może nastąpić po upływie 14 dni od daty ujawnienia czynu w wypadku, o którym mowa w pkt 1, 90 dni w wypadku, o którym mowa w pkt 2, oraz 180 dni w wypadku, o którym mowa w pkt 3”.

Nałożenie mandatu zaocznego za przejechanie na czerwonym świetle

Nałożony na Pana mandat karny jest mandatem zaocznym, powinien zatem wskazywać, gdzie w terminie 7 dni od daty jego wystawienia ukarany może uiścić grzywnę. Mandat zaoczny pozostawia się w takim miejscu, aby sprawca mógł do odebrać, co dotyczy również doręczenia listem poleconym (por. art. 98 § 1 pkt 1 K.p.s.w. w zw. z § 4 i 5 tego przepisu). Mandat zaoczny staje się prawomocny w chwilą uiszczenia grzywny we wskazanym miejscu i terminie.

W razie nieuiszczenia w wyznaczonym terminie grzywny nałożonej mandatem zaocznym organ, którego funkcjonariusz nałożył grzywnę, występuje do sądu z wnioskiem o ukaranie sprawcy (art. 99 K.p.s.w.). Zwracam uwagę, że karalność wykroczenia ustaje, jeśli od czasu jego popełnienia upłynął rok; jeśli w tym okresie wszczęto postępowanie, karalność wykroczenia ustaje z upływem 2 lat od popełnienia czynu (art. 45 § 1 Kodeksu wykroczeń).

Kiedy wniosek o ukaranie za wykroczenie drogowe zostanie skierowane do sądu?

Jeśli nie zapłaci Pan grzywny nałożonej za popełnione wykroczenie drogowe, to wniosek o ukaranie powinien zostać skierowany do sądu przed upływem roku od popełnienia czynu. W przeciwnym razie dojdzie do przedawnienia. Jeśli w tym czasie poprawny formalnie wniosek wpłynie do sądu, prawomocny wyrok powinien zapaść przed upływem 2 lat od dnia popełnienia czynu. Przedawnienie orzekania jest tzw. negatywną przesłanką procesową – jeśli taka okoliczność zaistnieje, postępowanie musi zostać bezwzględnie umorzone (art. 5 § 1 pkt 4 K.p.s.w.), także przed sądem drugiej instancji w razie złożenia apelacji.