Co mi grozi za oszustwa internetowe?

Uczynienie sobie przez sprawcę stałego źródła dochodu z popełnienia przestępstwa oszustwa w internecie

Poniższa odpowiedź została oparta na następujących faktach i ich prawnej ocenie. Z treści Pana pytania wynika, iż oszukał Pan 20 osób. Każda z osób została oszukana na kwotę od 100 zł do 150 zł. Łącznie oszukał Pan osoby na łączną kwotę 3100 zł.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż Pana czyn wypełnia znamiona przestępstwa opisanego w art. 286 § 1 K.k. w zw. z art. 12 K.k.

Nadto w mojej ocenie Pana zachowaniu może być przypisane uczynienie sobie z tegoż procederu stałego źródła dochodu. Korzystny jednak z punktu widzenia Pana interesu jest wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 27 czerwca 2013 r., sygn. akt II AKa 161/13, w którego tezie wskazano, iż „uczynienie sobie przez sprawcę stałego źródła dochodu z popełnienia przestępstwa nie można redukować do ustalenia, że przypisanych mu przestępstw dopuścił się z zamiarem osiągnięcia korzyści majątkowej. Taka wykładnia przepisu art. 65 § 1 k.k. stanowiłaby niedopuszczalne uproszczenie, sprzeczne z istotą zawartego w nim unormowania”.

Z drugiej jednak strony wskazać należy na tezę wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 26 marca 2013 r., sygn. akt II AKa 49/13, zgodnie z którą „aby można było mówić o uczynieniu z przestępstwa stałego źródła dochodu w rozumieniu art. 65 § 1 k.k., przestępstwa oszustwa musiałyby być dokonywane wielokrotnie i z pewną regularnością, stanowiąc przez to sposób na uzyskiwanie dochodu, niekoniecznie jedynego”.

Oszustwa w internecie na wielu osobach

To, jaka będzie kwalifikacja Pana czynu, zależy przede wszystkim od tego, z jaką częstotliwością dokonywał Pan oszustw i w jakim okresie czasu. Im dłuższy czasookres Pana działania, tym większe prawdopodobieństwo zakwalifikowania Pana zachowania jako zachowania zmierzającego do przypisania Panu uczynienia sobie z tegoż procederu stałego źródła dochodu.

Powyższe miałoby dla Pana bardzo negatywne skutki, bowiem w tego rodzaju przypadkach sąd wymierza karę pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a może ją wymierzyć do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę.

Zasadne jest zatem podnoszenie, iż działanie to nie stanowiło źródła Pana stałego dochodu, lecz dochód uzyskiwany z tego tytułu traktował Pan jako dochód okazjonalny, sporadyczny. Nadto wskazać należy, iż kwot uzyskiwanych z oszustwa nigdy nie traktował Pan jako dochodu.

Czy zwrot uzyskanych za pomocą oszustwa kwot pieniędzy będzie miało wpływ na wysokość wymierzonej kary?

W mojej ocenie istotne jest podjęcie próby zwrotu uzyskanych za pomocą czynów zabronionych kwot pieniędzy. Jeżeli bowiem z każdym z pokrzywdzonych skontaktuje się Pan sam, tj. zanim organy ścigania powezmą wiedzę o takim procederze, na pewno ma Pan szansę na łagodniejszy wymiar kart. Proszę bowiem zwrócić uwagę na fakt, iż sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego.

Innymi słowy istotne z punktu widzenia wymiaru Pana kary będzie podjęcie kroków do zwrotu zatrzymanych pieniędzy lub przesłania ewentualnych towarów, które osoby oszukane miałyby nabyć, jeżeli oszustwa polegać miały np. na sprzedaży towarów, które następnie nie były dostarczane.

W mojej ocenie w Pana przypadku istnieje także ryzyko, iż jeżeli w późniejszym czasie zostanie przeciwko Panu wydany wyrok z art. 286 § 1 K.k., to przyjmując, iż wyrok już taki został wydany, sąd zarządzi wykonanie kary. Powyższe musi jednak nastąpić w okresie próby (okres, na który zawieszono wykonanie kary pozbawiania wolności). Sąd zarządza wykonanie kary, jeżeli skazany w okresie próby popełnił podobne przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności.

Wyraźnie podkreślić należy, iż zarządzenie wykonania kary jest wówczas obligatoryjne.