Co zrobić, jeżeli opiekun prawny nie wykonuje swoich obowiązków?

Nadzór sądu opiekuńczego nad opiekunem prawnym

W pierwszej kolejności wskazać należy, że sąd opiekuńczy wykonywa nadzór nad sprawowaniem opieki, zaznajamiając się bieżąco z działalnością opiekuna oraz udzielając mu wskazówek i poleceń. Co istotne, sąd opiekuńczy nie jest bezbronny w kontaktach z opiekunem prawnym, bowiem stosownie do treści art. 165 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego może żądać od opiekuna wyjaśnień we wszelkich sprawach należących do zakresu opieki oraz przedstawiania dokumentów związanych z jej sprawowaniem.

Wyraźnie podkreślić należy, iż sąd opiekuńczy raz do roku bada sprawozdania i rachunki opiekuna pod względem rzeczowym i rachunkowym, zarządza w razie potrzeby ich sprostowanie i uzupełnienie oraz orzeka, czy i w jakim zakresie rachunki zatwierdza. Przy czym zatwierdzenie rachunku przez sąd opiekuńczy nie wyłącza odpowiedzialności opiekuna za szkodę wyrządzoną nienależytym sprawowaniem zarządu majątkiem.

O ile sąd poweźmie wątpliwości w zakresie prawidłowego wykonywania roli opiekuna na podstawie art. 168, o tyle może wydać stosownie zarządzenie. Zgodnie z tym przepisem jeżeli opiekun nie sprawuje należycie opieki, sąd opiekuńczy wyda odpowiednie zarządzenia.

Reasumując, sąd opiekuńczy ma możliwość wydać odpowiednie zarządzenia, w tym nawet zarządzenie o odwołaniu z funkcji opiekuna prawnego, jednak musi mieć do tego solidne podstawy. Dopóty sąd się nie dowie o nienależytym sprawowaniu opieki, dopóty nie należy liczyć się z jakimkolwiek działaniem z jego strony. Istnieje jednak możliwość powzięcia wiedzy na skutek „donosów” do sądu, które w odniesieniu do osoby ubezwłasnowolnionej nie powinny zostać zbagatelizowane. Wszystko jednak zależy od rangi przewinień opiekuna prawnego.