Co zrobić, gdy pracodawca nie wystawił świadectwa pracy?

Obowiązek wydania pracownikowi świadectwa pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy

Zgodnie z art. 97 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (j.t. Dz. U. z 2014 r. poz. 1502; dalej „K.p.”) – w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy. W przypadku gdy niezwłoczne wydanie świadectwa pracy nie jest możliwe, dopuszczalne staje się wydanie pracownikowi świadectwa w terminie nieprzekraczającym 7 dni od daty zaistnienia zdarzenia nakładającego na pracodawcę obowiązek wydania tego dokumentu.

Zgodnie z art. 99 K.p., pracownikowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. Odszkodowanie to przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tego powodu, nie dłuższy jednak niż 6 tygodni.

Niewydanie w terminie świadectwa pracy

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 1978 r. (I PRN 107/78) odszkodowanie przysługuje pracownikowi tylko wówczas, gdy nie mógł uzyskać z tego powodu nowej pracy pomimo podejmowanych w tym kierunku starań, co sam powinien udowodnić, przy czym żądanie wydania lub sprostowania świadectwa pracy nie jest przesłanką dochodzenia przez pracownika naprawienia szkody z tytułu niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.

Dochodzenie od pracodawcy naprawienia szkody wyrządzonej niewydaniem w terminie świadectwa pracy

Pracownik może dodatkowo na podstawie art. 471 K.c. w zw. z art. 300 K.p. dochodzić od pracodawcy naprawienia szkody wyrządzonej niewydaniem w terminie lub wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy (art. 99 § 1 i 2 K.p.) innej niż utrata zarobków w związku z pozostawaniem bez pracy. Taką możliwość dopuścił w swoim orzeczeniu z dnia 13 października 2004 r. Sąd Najwyższy (II PK 36/04). Szkoda spowodowana wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy nie musi bowiem wynikać jedynie z braku możności znalezienia przez pracownika pracy. Może polegać także np. na odmowie przyznania mu świadczeń z zabezpieczenia społecznego.

Pracodawca, nie wydając lub opóźniając wydanie świadectwa pracy, może zostać ukarany za wykroczenie przeciwko prawom pracownika, podlegającym karze grzywny od 1 do 30 tys. złotych.

W pierwszej kolejności proponuję więc zawiadomić PIP o fakcie niewydania przez pracodawcę świadectwa pracy. Dodatkowo może Pani ubiegać się o odszkodowanie w sądzie cywilnym, powołując się na to, że PUP nie przyjął wniosku o zarejestrowanie Pani jako osoby bezrobotnej (odmowę rejestracji trzeba mieć na piśmie).