Były partner nie interesuje się dzieckiem, jak ograniczyć mu prawa rodzicielskie i uregulować kontakty

Ograniczenie władzy rodzicielskiej – wniosek do sądu

Jak najbardziej może Pani wystąpić do sądu rejonowego miejsca zamieszkania dziecka z wnioskiem o ograniczenie władzy rodzicielskiej, albowiem taki wniosek jest zasadny nawet w przypadku braku porozumienia rodziców. Dodatkowo, jeżeli córka choruje, tym bardziej jest zasadne, aby to Pani, jako główny opiekun, mogła decydować o ewentualnym leczeniu. Co ważne, ograniczenie władzy rodzicielskiej nie ma wpływu na kontakty z dzieckiem – są to odrębne kwestie. Jeżeli dziecko jest przy Pani, ulga na dziecko (zwrot podatku) również powinna trafić do Pani. Te pieniądze należą się osobie, z którą dziecko stale przebywa. Proszę wskazać partnerowi, że jeżeli nie przekaże tych pieniędzy na dziecko, zawiadomi Pani urząd skarbowy, że ojciec pobiera pieniądze, a dziecko z nim nie zamieszkuje.

Zgodnie z treścią art. 107 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.): „Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.”.

Zgodnie natomiast z § 2 powyższego przepisu: „W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.

Rodzice w rozłączeniu – ograniczenie władzy rodzicielskiej do obowiązku współdziałania w istotnych sprawach dziecka

Mając powyższe na uwadze, podnoszę, iż sąd co do zasady ograniczy drugiemu rodzicowi władzę rodzicielską do obowiązku współdziałania lub jedynie do informowania o istotnych sprawach dziecka, w momencie gdy rodzice nie mieszkają wspólnie. Należy bowiem podnieść, iż wykonywanie pełnej władzy rodzicielskiej przez oboje rodziców, mieszkających w rozłączeniu i będących w konflikcie jest utrudnione i przeczy dobru dziecka. Wobec bardzo wielu okoliczności, które powinny decydować o tym, któremu z rozłączonych rodziców powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej, decyzja nie jest łatwa, zwłaszcza że poszczególne okoliczności mogą wskazywać na celowość różnego rozstrzygnięcia.

Postępowanie dowodowe w sprawie o ograniczenie władzy rodzicielskiej

Decyzja musi być przeto wypadkową różnych argumentów, co wymaga wnikliwego rozważenia przez sąd całokształtu okoliczności (wytyczne SN z 1968 r.) i nakazuje dokonanie wyboru rozsądnego kompromisu (por. A. Łapiński, Ograniczenia władzy rodzicielskiej w polskim prawie rodzinnym, Warszawa 1975, s. 363).

Istotne znaczenie w tej mierze ma więc postępowanie dowodowe, zwłaszcza w przypadkach istnienia między rodzicami ostrego konfliktu. Wówczas bowiem rodzice mogą w zupełnie odmienny sposób prezentować istniejącą sytuację i ustalenie rzeczywistego stanu w sposób istotny może się skomplikować. Jak się wobec tego wskazuje, sąd powinien dokonywać ocen ze szczególną ostrożnością. Ich podstawą powinno być wszechstronne i wnikliwe zbadanie zebranego materiału dowodowego. Wskazana jest dogłębna analiza zeznań przesłuchanych osób. Istotnego znaczenia nabierają przy tym zeznania osób niezwiązanych z żadnym z rodziców. Powinny one bowiem mieć bardziej obiektywny charakter aniżeli zeznania samych rodziców (osób z nimi związanych). Informacje te mogą pochodzić np. od personelu szkoły, czy przedszkola, kuratora, biegłych z zakresu pedagogiki, psychologii, czy psychiatrii. Zasadnie się przy tym jednak podkreśla, iż wnioski z opinii biegłych nie powinny automatycznie przesądzać o treści orzeczenia. Biegli nie mogą wszak zastępować sądu w rozstrzygnięciu sprawy. Nie to jest bowiem ich rolą. Do sądu natomiast należy poszukiwanie takiego rozstrzygnięcia, które w jak najpełniejszy sposób będzie zgodne z dobrem dziecka i je zabezpieczało. [Zob. P. Wicherek, Problemy orzecznictwa, s. 14-16.].

Argumenty przemawiające za ograniczeniem ojcu władzy rodzicielskiej

Wobec tego, jeżeli chce Pani zmienić rozstrzygnięcie w zakresie władzy rodzicielskiej i kontaktów z córką, może to Pani jak najbardziej uczynić, kierując do sądu wniosek w tym zakresie. Proszę wskazać sądowi na okoliczności –brak więzi ojca z dzieckiem, brak częstych kontaktów, konflikt między Panią a ojcem dziecka, brak zainteresowania chorobami i potrzebami dziecka. Proszę spróbować wykazać jego lekceważący stosunek do dziecka i do Pani. Sądzę, że w tym wypadku ograniczenie władzy rodzicielskiej ojca nie powinno być problemem, albowiem, jak wskazałam, już samo życie w rozłączeniu stanowi podstawę do ograniczenia władzy jednemu z rodziców.

Postępowanie w zakresie ograniczenia władzy rodzicielskiej i uregulowania kontaktów z dzieckiem można połączyć w jednym postępowaniu – opłata od wniosku to wtedy 200 zł.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59