Budowa domu rozpoczęta przed małżeństwem

Wyodrębnienie składników majątkowych nabytych przed zawarciem związku małżeńskiego

Mieszkanie wraz z działką, których był Pan właścicielem przed zawarciem związku małżeńskiego będzie stanowić tylko i wyłącznie Pana majątek osobisty, tak samo jak dom, gdyż zgodnie z podstawową zasadą prawa cywilnego budynek wzniesiony na gruncie należy do właściciela tego gruntu.

Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.): „Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków”.

Oznacza to, że od dnia wstąpienia przez Pana w związek małżeński wszelkie dobra nabyte po ślubie (zaczynając już od prezentów wręczanych na ślubie) stanowią łączną własność Pana i małżonki. W sytuacji jednak, gdy pewne składniki majątku zostały nabyte przed zawarciem związku małżeńskiego, to przedmiot taki będzie stanowił własność tego z Państwa, który go zakupił/otrzymał przed ślubem.

Podstawą do wyodrębnienia składników majątkowych nabytych przed dniem zawarcia ślubu jest art. 33 K.r.o., który mówi, że do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, czyli przed dniem zawarcia związku małżeńskiego.

Przedmioty i prawa majątkowe należące do majątku osobistego każdego z małżonków

Dlatego też wszelkie dobra, które zakupił Pan przed ślubem, będą należeć jedynie do Pana. I ta kwestia pozostaje całkowicie bezsporna. W związku z tym żona po rozwodzie nie będzie miała prawa dochodzić od Pana jakiejkolwiek części wartości mieszkania, działki i domu.

Do majątku osobistego należą także:

• przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
• prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
• przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
• prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
• przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
• wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
• przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
• prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
• przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej (czyli np., jeżeli w trakcie małżeństwa sprzedał Pan mieszkanie, które należało do Pana majątku osobistego, to środki z jego sprzedaży będą stanowiły wyłącznie Pana majątek osobisty).

Remont domu należącego do majątku osobistego męża w czasie trwania małżeństwa

Co do kwestii wykonanych w domu wspólnych zmian w trakcie trwania małżeństwa, jak remonty czy zakup pewnych elementów wyposażenia lub wspólnej spłaty kredytu, to małżonka może dochodzić od Pana zwrotu połowy zainwestowanej kwoty. Podstawę do dochodzenia nakładów poczynionych na Pana majątek osobisty stanowi art. 45 K.r.o.:

„§ 1. Każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód […].

§ 2. Zwrotu dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, jednakże sąd może nakazać wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodziny.”

W przypadku udowodnienia przez żonę poczynionych przez nią nakładów lub wydatków (np. spłata rat kredytu, zakup materiałów budowlanych, itp.), będzie Pan zobowiązany zwrócić jej tę kwotę przy ewentualnym podziale majątku po rozwodzie.

Jako właściciel domu będzie mógł Pan zażądać, by żona we wskazanym terminie opuściła lokal. Jeżeli nie uczyni tego dobrowolnie, będzie Pan mógł wystąpić na drogę postępowania sądowego o eksmisję żony. Jednakże eksmitować żonę można jedynie po rozwodzie, w trakcie małżeństwa ma ona takie samo prawo zamieszkiwania w Pana domu, jak Pan.