Badania psychotechniczne kierowcy po utracie prawa jazdy

Skierowanie na badanie lekarskie w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem

W Pana sprawie zastosowanie mają następujące przepisy, których treść pozwalam sobie tu przytoczyć:

Art. 122. 1. Ustawy o prawie drogowym – „Badaniu lekarskiemu przeprowadzanemu w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem podlega:

1) osoba ubiegająca się o wydanie prawa jazdy;

2) osoba ubiegająca się o przywrócenie uprawnienia do kierowania pojazdem cofniętego ze względu na stan zdrowia;

3) kierujący pojazdem skierowany przez organ kontroli ruchu drogowego, jeżeli:

a) uczestniczy w wypadku drogowym, w następstwie którego jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, kierował pojazdem w stanie nietrzeźwości lub po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu; (…)”.

„Art. 124. 1. Badaniu psychologicznemu przeprowadzanemu w celu orzeczenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem podlega:

1) kandydat na instruktora lub egzaminatora osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami oraz osoba ubiegająca się o pozwolenie do kierowania tramwajem;

2) kierujący pojazdem silnikowym skierowany, w drodze decyzji, przez organ kontroli ruchu drogowego, jeżeli: 

a) kierował pojazdem w stanie nietrzeźwości lub po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu, przekroczył liczbę 24 punktów otrzymanych na podstawie art. 130 ust. 1;

2. (….)”.

„ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 7 stycznia 2004 r. w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami Dz. U. Nr 2 poz. 0015

Na podstawie art. 123 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 58, poz. 515, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1) szczegółowe warunki i tryb:

a) kierowania na badania lekarskie, w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami silnikowymi oraz kierowania tramwajami, zwane dalej »badaniami lekarskimi«, przeprowadzania badań lekarskich,

c) wydawania orzeczeń lekarskich stwierdzających istnienie lub brak przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami silnikowymi oraz kierowania tramwajami, a także odwoływania się od orzeczeń lekarskich,

d) uzyskiwania uprawnień przez lekarzy przeprowadzających badania lekarskie;

2) dodatkowe kwalifikacje lekarzy przeprowadzających badania lekarskie;

3) zakres badań lekarskich;

4) sposób postępowania z dokumentacją związaną z badaniami lekarskimi oraz wzory stosowanych dokumentów;

5) maksymalne stawki opłat za badania lekarskie.

§ 2. 1. Osoby, o których mowa w art. 122 ust. 1 pkt 1, 2 i 6 oraz ust. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, zwanej dalej „ustawą”, zgłaszają się na badanie lekarskie bez skierowania.

2. Kierującemu pojazdem, o którym mowa w art. 122 ust. 1 pkt 3 ustawy, skierowanie na badanie lekarskie wydaje komendant powiatowy Policji w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia, w którym nastąpił wypadek drogowy, albo od dnia, w którym kierował pojazdem w stanie nietrzeźwości lub po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu. Kserokopię skierowania komendant powiatowy Policji przesyła do właściwego starosty.

3. Wzór skierowania, o którym mowa w ust. 2, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

4. (…)”.

„ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 1 kwietnia 2005 r. w sprawie badań psychologicznych kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami oraz wykonujących pracę na stanowisku kierowcy (Dz. U. Nr 69, poz. 622)

Na podstawie art. 125 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 58, poz. 515, z późn. zm. 2) ) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa: szczegółowe warunki i tryb: kierowania osób na badania psychologiczne, odwoływania się od orzeczeń psychologicznych;

szczegółowy tryb uzyskiwania i cofania uprawnień w zakresie przeprowadzania badań psychologicznych i orzekania w zakresie zdolności do prowadzenia pojazdów mechanicznych; (…).

§ 2. 1. Osobie, o której mowa w art. 124 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, zwanej dalej „ustawą”, decyzję o skierowaniu na badanie psychologiczne, zwane dalej „badaniem”, wydaje komendant powiatowy (miejski, rejonowy) Policji, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia, w którym kierowała w stanie nietrzeźwości lub po użyciu środka działającego podobnie jak alkohol, albo od dnia, w którym przekroczyła liczbę 24 punktów otrzymanych na podstawie art. 130 ust. 1 ustawy.

2. Wzór skierowania na badanie, o którym mowa w ust. 1, jest określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

§ 3. Osobie, o której mowa w art. 124 ust. 1 pkt 3 ustawy, skierowanie na badanie wydaje komendant powiatowy (miejski, rejonowy) Policji.

4. Wzór skierowania na badanie, o którym mowa w ust. 3, jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

5. Komendant powiatowy (miejski, rejonowy) Policji kopię decyzji o skierowaniu na badanie i skierowania na badanie przesyła niezwłocznie właściwemu staroście.

6. Przewoźnik drogowy wydaje skierowanie na badanie osobie, o której mowa w art. 39d ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2088 i Nr 273, poz. 2703), według wzoru określonego w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

7. Lekarz wydaje skierowanie na badanie osobie, o której mowa w art. 124 ust. 1 pkt 4 ustawy, według wzoru określonego w załączniku nr 4 do rozporządzenia.

8. Kierownik właściwej jednostki organizacyjnej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej wydaje skierowanie na badanie osobie, o której mowa w art. 124 ust. 1 pkt 5 ustawy, według wzoru określonego w załączniku nr 5 do rozporządzenia.

9. Osoby, o których mowa w art. 124 ust. 1 pkt 1 i 6 oraz ust. 2 ustawy oraz art. 39f ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, zgłaszają się na badanie bez skierowania.

10. Osoby, o których mowa w ust. 1, 3, 6, 7 oraz 8, zgłaszają się na badanie w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia otrzymania skierowania lub decyzji o skierowaniu na badanie. (…).

§ 7. 1. Uprawniony psycholog odmawia przeprowadzenia badania, jeżeli:

osoba badana informuje o złym stanie swego zdrowia lub o złym samopoczuciu;

stan osoby badanej wskazuje, że może znajdować się ona w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie jak alkohol.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, lub innych przypadkach losowych psycholog wyznacza nowy termin badania, nie przekraczający 30 dni od daty poprzedniego terminu.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, psycholog wyznacza nowy termin badania, nie przekraczający 7 dni od daty poprzedniego terminu.

§ 8. 1. Uprawniony psycholog na podstawie wyników badania wydaje orzeczenie psychologiczne, zwane dalej »orzeczeniem«, stwierdzające istnienie lub brak przeciwwskazań psychologicznych do: kierowania pojazdem; wykonywania pracy na stanowisku kierowcy.

2. Orzeczenie uprawniony psycholog wystawia z kopią. Oryginał orzeczenia otrzymuje osoba badana, a kopię dołącza się do dokumentacji badania.

3. Wzór orzeczenia wydawanego osobom, o których mowa w art. 124 ust. 1 i 2 ustawy, jest określony w załączniku nr 12 do rozporządzenia.

4. Wzór orzeczenia wydawanego osobom, o których mowa w art. 39d i 39f ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, jest określony w załączniku nr 13 do rozporządzenia.

5. Jeżeli w orzeczeniu stwierdzono istnienie przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdami, uprawniony psycholog niezwłocznie informuje o tym, za potwierdzeniem odbioru, właściwy organ uprawniony do wydania prawa jazdy lub pozwolenia do kierowania tramwajem.

6. Jeżeli w orzeczeniu stwierdzono istnienie przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy, uprawniony psycholog niezwłocznie informuje o tym, za potwierdzeniem odbioru, przewoźnika oraz wojewódzkiego inspektora transportu drogowego.

7. W przypadku wydania orzeczenia o istnieniu przeciwwskazań psychologicznych, o którym mowa w ust. 1, ponowne badanie może nastąpić po upływie roku.

§ 9. 1. Osoba badana lub podmiot kierujący na badanie może, w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia, wnieść odwołanie od jego treści.

2. Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem pracowni, która wydała orzeczenie, do podmiotu odwoławczego, którym jest uprawniony psycholog, prowadzący badania w zakresie psychologii transportu przez okres, co najmniej 5 lat.

3. Pracownia psychologiczna, w której złożono odwołanie, przesyła odwołanie wraz z kopią karty badania, w terminie 14 dni, do podmiotu odwoławczego, z zastrzeżeniem ust. 4.

4. W przypadku osób przewidzianych do szkolenia na kierowców na potrzeby wojska podmiot odwoławczy wskazuje kierownik właściwej jednostki organizacyjnej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 10. 1. Uprawniony psycholog, o którym mowa w § 9 ust. 2, wydaje orzeczenie w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia otrzymania odwołania na podstawie:

wyników przeprowadzonego przez siebie badania, o którym mowa w § 8,

kopii karty badania, o której mowa w § 9 ust. 3.

2. Orzeczenie wydane w trybie odwoławczym jest ostateczne.

§ 11. Wojewoda przekazuje pracowniom psychologicznym wykaz podmiotów odwoławczych.

§ 12. Ustala się następujące maksymalne stawki opłat za przeprowadzenie badania: o którym mowa w § 2 – 120 zł; w trybie odwoławczym – 180 zł”.

Cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdem silnikowym w razie niepoddania się przez kierowcę badaniu lekarskiemu i psychologicznemu

Niestety bez poddania się wskazanym badaniom lekarskim i psychotechnicznym, na podstawie skierowania od komendanta policji, nie otrzyma Pan prawa jazdy i nawet nie przystąpi do ponownego zdawania egzaminu na prawo jazdy. Zgodnie z art. 140 ust. 1 pkt 4 lit. b Prawa o ruchu drogowym – starosta zobowiązany jest wydać decyzję o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdem silnikowym w razie niepoddania się przez kierowcę badaniu psychologicznemu w trybie określonym w ww. art. 124 ust. 1 tej ustawy. Decyzja taka jest ostateczna i prawomocna, bezspornie, więc powinien był się Pan poddać badaniom. Ponieważ badanie psychologiczne było konieczne, a Pan go nie zrobił w terminie, organ miał więc prawo, a nawet obowiązek, cofnąć Panu uprawnienia.

Pan jako kierowca, skierowany przez policję na badania lekarskie, ma znacznie mniejsze możliwości wyboru placówki, gdzie się będzie badał. W grę wchodzi tutaj wyłącznie Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy. Gdyby zdecydował się Pan na samodzielne przeprowadzenie tych badań, poza skierowaniem, to prywatnie w grę wchodzą tylko badania psychologiczne. Badania psychologiczne odbywają się w uprawnionych przez marszałka województwa pracowniach psychologicznych. Natomiast badania lekarskie można przeprowadzić tylko w WOMP.

Jeżeli jednak nie upłynął długi czas od ostatniego skierowania, być może stare skierowanie wystarczy, z uwagi na to że okres oczekiwania na takie badania jest i tak dość długi. Jeżeli zaś upłynęło już sporo czasu od wydania tego skierowania, to powinien zwrócić się Pan do komendy policji, która takie skierowanie Panu wydała, o aktualizację skierowania na badania.