Mąż nie daje pieniędzy na utrzymanie domu i rodziny - co zrobić?

Jak zmusić męża do solidarnego utrzymywania rodziny?

W opisanej przez Panią sytuacji moim zdaniem lepszym wyjściem będzie skierowanie pozwu do sądu o alimenty na dzieci, ewentualnie o przyczynianie się do utrzymania rodziny.

Plusem uzyskania – na podstawie art. 28 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.io.) – nakazu wypłacania wynagrodzenia do rąk małżonka jest to, że ta forma uzyskania środków na zaspokojenie potrzeb rodziny jest szybsza (postępowanie toczy się w trybie nieprocesowym) i nie wymaga prowadzenia postępowania egzekucyjnego.

To rozwiązanie ma jednak jeden minus, jeśli mąż zmieni miejsce pracy – nakaz upadnie. Ważnym jest również to, że w przypadku prowadzenia egzekucji z wynagrodzenia wydany nakaz pozostaje bez wpływu na toczące się postępowanie egzekucyjne. W tym przypadku nie będzie więc Pani mogła skorzystać z przywileju pierwszeństwa zaspokojenia roszczeń alimentacyjnych w toku egzekucji.

Istotne jest, że wniosek na podstawie art. 28 § 1 K.r.io. można złożyć w sytuacji, kiedy małżonkowie pozostają we wspólnym pożyciu. O wspólnym pożyciu małżonków możemy mówić, jeżeli istnieje pomiędzy nimi więź duchowa, fizyczna i gospodarcza. Brak wspólnego pożycia powoduje, że ewentualny wniosek o wydanie nakazu wypłaty wynagrodzenia do rąk małżonka nie zostanie rozpatrzony.

Alimenty na dzieci w czasie trwania małżeństwa

W toku postępowania procesowego może Pani dochodzić alimentów na dzieci, ewentualnie środków utrzymania na zaspokojenie potrzeb rodziny (czyli Pani i dzieci). Jeżeli wystąpi Pani o alimenty na dzieci, środki uzyskane z tego tytułu powinny być przeznaczone na zaspokojenie wyłącznie potrzeb dzieci.

Zakres obowiązku alimentacyjnego ojca w stosunku do dzieci jest uzależniony od ich usprawiedliwionych potrzeb oraz od możliwości zarobkowych i majątkowych ojca.

Może Pani uzyskać środki na zaspokojenie potrzeb rodziny również na podstawie innych przepisów niż te, które określają obowiązek alimentacyjny rodzica wobec dzieci.

Na czym polega przyczynianie się małżonków do zaspokojenia potrzeb rodziny?

Zgodnie z art. 27 K.r.io. oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.

Na podstawie art. 27 K.r.io. może Pani dochodzić od małżonka środków utrzymania w zakresie odpowiadającym obowiązkowi przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny. W odróżnieniu od powództwa o alimenty na dzieci, gdzie dochodzić może Pani od męża tylko środków na zaspokojenie ich uzasadnionych potrzeb, na podstawie art. 27 K.r.io. może Pani dochodzić od męża środków na zaspokojenie całej rodziny (a więc również Pani).

Potrzeby rodziny to: wspólne potrzeby rodziny (np. mieszkanie), a także potrzeby indywidualne poszczególnych jej członków – żony, dzieci. Należą do nich potrzeby związane z wyżywieniem, ubraniem, edukacją, zdrowiem, itp.

Powództwo z art. 27 K.r.io. będzie dla Pani korzystne, jeżeli Pani potrzeby również nie są zaspokajane.

Zakres obowiązku męża przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny

Zakres obowiązku męża przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny, a także zakres obowiązku alimentacyjnego wobec dzieci zależy od możliwości zarobkowych męża. Nie chodzi tu o faktycznie uzyskiwany dochodu, ale o to, jakie dochody mógłby osiągnąć mąż, wykorzystując swoje możliwości w odniesieniu do jego wieku, stanu zdrowia, wykształcenia i doświadczenia zawodowego.

Jeżeli zarobki męża nie odpowiadają jego możliwościom zarobkowym, może Pani żądać od niego środków na utrzymanie rodziny lub alimentów na dzieci nawet w wysokości wyższej niż osiągany przez niego obecnie dochód.

Może Pani również dochodzić alimentów na dzieci, a jednocześnie środków na zaspokojenie potrzeb pozostałych członków rodziny (czyli faktycznie tylko Pani).

Uzyskanie orzeczenia o alimentach na dzieci będzie korzystne w sytuacji, gdyby Pani mąż np. stracił pracę i nie byłaby Pani w stanie wyegzekwować od męża należnych środków. Wówczas mogłaby się Pani starać o świadczenia z niedawno przywróconego Funduszu alimentacyjnego.

Z uwagi na powyższe najkorzystniejszym rozwiązaniem (zwłaszcza jeżeli osiąga Pani dochody, którymi może Pani zaspokoić część potrzeb dzieci) będzie wystąpienie do sądu o alimenty na dzieci.

W toku postępowania o alimenty czy o przyczynianie się do potrzeb rodziny sąd z pewnością ustali, jakie są obecne dochody męża. Sąd ustali również, czy te dochody wyczerpują w pełni możliwości zarobkowe Pani męża.