Zmiana nazwiska dziecka na nazwisko matki

Zaprzeczyć ojcostwu może Pani tylko sądownie. Więc aby wykreślić niewłaściwego ojca z aktu urodzenia – konieczna jest sprawa o zaprzeczenie ojcostwa.

Tu musi być obecny tylko aktualnie wpisany ojciec dziecka. Ten prawdziwy ojciec może być jako świadek – ale nie musi.

Pozew o zaprzeczenie ojcostwa podlega rozpoznaniu w postępowaniu odrębnym dla spraw ze stosunków między rodzicami a dziećmi (art. 453–458 Kodeksu postępowania cywilnego). Uprawnionymi do wniesienia tego pozwu są: mąż matki, matka lub dziecko oraz prokurator (art. 66, 69 § 1, art. 86 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Mąż matki, wytaczając powództwo, powinien zapozwać matkę i dziecko, a jeżeli matka nie żyje, tylko dziecko. Matka wytacza powództwo przeciwko mężowi i dziecku, a jeżeli mąż nie żyje – przeciwko dziecku. Dziecko zaś powinno wnieść powództwo przeciwko mężowi matki i matce, a jeżeli matka nie żyje – przeciwko jej mężowi albo przeciwko kuratorowi, gdy mąż matki nie żyje. Prokurator pozywa męża matki dziecka, a jeżeli ten nie żyje, to kuratora ustanowionego na jego miejsce oraz dziecko, jak również matkę dziecka, jeżeli ta żyje (art. 454 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego).

Uprawnionymi do wniesienia pozwu są: matka, jej mąż, dziecko i prokurator. Nie jest uprawnionym do wytoczenia takiego powództwa biologiczny ojciec dziecka. Mężczyzna, uważający się za ojca dziecka, jest legitymowany czynnie jedynie do wytoczenia powództwa o ustalenie ojcostwa pozamałżeńskiego

Potem ten właściwy ojciec dziecka może je uznać w USC.

Uznanie ojcostwa jest jedną z form ustalenia ojcostwa, polegającą na tym, że mężczyzna, od którego dziecko pochodzi składa oświadczenie, że jest ojcem dziecka, natomiast matka dziecka – potwierdza jednocześnie, że ojcem biologicznym dziecka jest ten mężczyzna.

Uznanie dziecka wpływa w pierwszej kolejności na jego akt urodzenia, w którym w miejsce ojca wpisywany jest mężczyzna, który uznał ojcostwo. Uznanie jest bowiem niczym innym, jak formalnym potwierdzeniem, że dany mężczyzna jest ojcem dziecka. Jest ono niezbędne w sytuacji, w której ojcem dziecka nie jest mąż matki (który korzysta, a czasem cierpi) z domniemania ojcostwa.

Uznanie dziecka sprawia, że uznający traktowany jest jako pełnoprawny rodzic – z pełną władzą rodzicielską oraz prawem do wzajemnego dziedziczenia z dzieckiem. Podczas procedury uznania dziecka rodzice decydują również o nazwisku dziecka. Uznania ojcostwa dokonuje mężczyzna, w stosunku do dziecka, które uważa za swoje. Oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa może złożyć osoba, która ukończyła szesnaście lat i nie istnieją podstawy do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia. Jednak z uwagi na brak pełnej zdolności do czynności prawnych (którą osiąga się wraz pełnoletnością) może tego dokonać jedynie przed sądem opiekuńczym.

Uznanie dziecka może nastąpić przed następującymi organami:

• kierownikiem urzędu stanu cywilnego,
• sądem opiekuńczym,
• polskim konsulem – jeżeli uznanie następuje za granicą i dotyczy dziecka, którego oboje rodzice albo jedno z nich są obywatelami polskimi;
• notariuszem, wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta), starostą, marszałkiem województwa, sekretarzem powiatu albo gminy razie niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio życiu matki dziecka lub mężczyzny, od którego dziecko pochodzi.

Przyjęcie oświadczenia o uznaniu dziecka wymaga sporządzenia protokołu. Mężczyzna i kobieta, którym kierownik USC odmówił przyjęcia oświadczeń koniecznych do uznania ojcostwa, mogą zwrócić się z wnioskiem o uznanie ojcostwa do sądu opiekuńczego właściwego ze względu na siedzibę urzędu stanu cywilnego, którego kierownik odmówił przyjęcia tych oświadczeń

Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego pozew o zaprzeczenie ojcostwa może wnieść:

• Mężczyzna, który uznał ojcostwo – w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się, że dziecko od niego nie pochodzi (art. 63), ale nie później niż do uzyskania przez dziecko pełnoletniości (art. 80). Termin ten ma charakter prekluzyjny, co oznacza, że po jego upływie uprawnienie to wygasa, a powództwo wytoczone po jego upływie podlega oddaleniu. Sama informacja o tym ,że żona jest w ciąży, a przypuszczalne obliczenie terminu, w którym dziecko powinno sie urodzić , nie może być poczytana za okoliczność stanowiącą początek biegu 6 miesięcznego terminu, ponieważ o rozpoczęciu biegu terminu decyduje informacja o urodzeniu sie dziecka, która powinna być pewna i poważna.
• Matka dziecka w terminie 6 miesięcy od urodzenia dziecka (art. 69 § 1).
• Dziecko po uzyskaniu pełnoletniości może również wystąpić z żądaniem zaprzeczenia ojcostwa, ale nie później niż po ukończeniu 21 roku życia (art 81 § 1,2).
• Prokurator, jeżeli wymaga tego dobro dziecka bądź ochrona interesu społecznego. Ingerencja prokuratora nie jest ograniczona żadnym terminem, wniosek o zaprzeczenie ojcostwa może on wnieść w każdej chwili (art. 86).

Sześciomiesięczny termin do zaprzeczenia ojcostwa przez matkę dziecka biegnie od dnia urodzenia dziecka, tzn. od momentu zakończenia porodu. Na rozpoczęcie jego biegu nie ma wpływu przejściowy stan braku świadomości matki dziecka w związku z porodem. Data urodzenia dziecka figurująca w jego akcie urodzenia nie ma w tym wypadku rozstrzygającego znaczenia.

W sytuacji, w której okaże się, że uznający nie jest rzeczywistym ojcem dziecka, zarówno on, jak i matka (oraz dziecko po uzyskaniu pełnoletności) może dochodzić stwierdzenie bezskuteczności uznania ojcostwa.

W odróżnieniu od postępowania o zaprzeczenie ojcostwa, termin na złożenie powództwa o stwierdzenie bezskuteczności uznania nie jest związany z terminem urodzenia dziecka, a z datą, w której uznający dowiedział się o tym, że dziecko nie pochodzi od niego. Termin na wytoczenie powództwa wynosi 6 miesięcy od dnia, w którym mężczyzna, który uznał ojcostwo dowiedział się, że nie pochodzi ono od niego.

Sprawa nie jest kosztowna, pod warunkiem, że strony będą zgodne, przedstawią świadków – aby nie było konieczne kierowanie sprawy do badania DNA. Koszt to 200 zł.