Adopcja wnuczki przez babcię

Adopcja wnuczki przez babcię

Z załączonego opisu rozumiem, iż postawa rodziców dzieci uzasadnia pozbawienie ich władzy rodzicielskiej i konieczność umieszczenia ich w rodzinie zastępczej – najlepiej spokrewnionej, a więc u Pani jako babci. Zgodnie z treścią art. 111 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

„§ 1. Jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców”.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej stanowi najbardziej ostry środek ingerencji sądu w sferę tej władzy, polega bowiem na tym, że rodzice tracą całkowicie tę władzę. Mimo to przyjmuje się, że rozstrzygnięcie takie nie ma charakteru penalnego, nie zmierza bowiem ono do „ukarania” rodziców, lecz do ochrony interesów dziecka. Ze względu na tak daleko idące skutki pozbawienia władzy rodzicielskiej przyjmuje się, że sąd może uciec się do tego środka dopiero wtedy, gdy bądź stosowane dotychczas środki łagodniejsze nie odniosły skutku, bądź gdy ze względu na okoliczności danego przypadku jest oczywiste, że stosowanie tych łagodniejszych środków byłoby bezcelowe (zob. A. Zieliński, Sądownictwo opiekuńcze w sprawach małoletnich, Warszawa 1975, s. 181).

Pozbawienie władzy rodzicielskiej rodziców

Przesłanki pozbawienia władzy. W świetle art. 111 § 1 wyróżnia się trzy przyczyny pozbawienia władzy rodzicielskiej:

• trwała przeszkoda w jej wykonywaniu;
• nadużywanie tej władzy;
• rażące zaniedbywanie obowiązków przez rodziców.

Rażące zaniedbanie przez rodziców obowiązków wobec dziecka jest w praktyce najczęściej występującą przyczyną pozbawienia ich władzy rodzicielskiej (J. Strzebinczyk, w: System PrPryw, t. 12, 2011, s. 354; I. Długoszewska, Przesłanki oraz skutki, s. 340–342). Zaniedbania te mogą polegać na porzuceniu dziecka lub dopuszczeniu się istotnych zaniedbań wychowawczych, związanych np. z nieposyłaniem dziecka do szkoły, brakiem reakcji na jego działalność przestępczą, zaniedbywaniem dziecka przejawiającym się brakiem starań o jego żywienie i higienę, stwarzaniem negatywnych wzorców wychowawczych dla dziecka (por. M. Goettel, E. Pływaczewski, Przesłanki pozbawienia władzy rodzicielskiej, s. 56–57). Naruszenie obowiązków wobec dziecka musi mieć charakter rażący, tzn. szczególnie poważny, stanowiący istotne zagrożenie dobra dziecka. Nawiązując do przytoczonych wyżej przykładów, należy wskazać, że np. brak dbałości o higienę i żywienie dziecka może być przyczyną pozbawienia rodziców władzy rodzicielskiej, wtedy gdy przybiera postać rażącą, w szczególności zagrażającą jego zdrowiu.

W postanowieniu z 10.5.2000 r. (sygn. akt III CKN 775/00) Sąd Najwyższy przyjął, że „prowadzenie pasożytniczego trybu życia i nadużywanie alkoholu, którego następstwem jest rażące zaniedbywanie obowiązków względem dziecka, i skazanie uczestnika na karę długoletniego pozbawienia wolności wypełnia przesłanki art. 111 § 1 KRO. Podobne rozstrzygnięcie zawarte zostało w post. z 12.1.2000 r. (III CKN 834/99, Legalis), w którym nadużywanie alkoholu, uprawianie przestępczego procederu i uchylanie się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka zostały uznane przez SN za wystarczającą przyczynę pozbawienia władzy rodzicielskiej na podstawie art. 111 § 1 KRO”. Można dodać, że rozstrzygnięcie dotyczyło obojga rodziców, przy czym okoliczności wskazane w przytoczonej tezie SN dotyczyły ojca, natomiast matka małoletniej cierpiała na zaburzenia psychiczne – schizofrenię paranoidalną i była niewydolna wychowawczo.

Starania o adopcję wnuczki

Z uwagi na powyższe w przestawionym stanie faktycznym, jak najbardziej może dojść do pozbawienia rodziców władzy rodzicielskiej, a następnie umieszczenia ich w Pani pieczy zastępczej.

Wskazać także należy, iż sąd w ramach ograniczenia władzy rodzicielskiej może umieść dzieci w pieczy zastępczej.

Z uwagi na powyższe, jeżeli niniejsi rodzice spełniają powyższe przesłanki opisane powyżej, proponuję skierować do sądu rejonowego miejsca zamieszkania dzieci (wnuczki) wniosek o pozbawienie rodziców władzy/ograniczenie władzy rodzicielskiej i umieszczenie ich pod Pani pieczą. Może Pani także porozmawiać o tym z kuratorem i przedstawić, jak wygląda sytuacja w sprawie.