Czy można zerwać umowę ustną zawartą przez telefon?

Czy ustna umowa o dzieło jest wiążąca?

Z pytania wynika, że doszło do zawarcia umowy o dzieło. Na potrzeby niniejszej odpowiedzi zakładam, że do zawarcia umowy doszło między dwoma przedsiębiorcami (profesjonalistami) i żadna ze stron tej umowy nie występuje w roli konsumenta.

W związku z tym w sprawie nie będą miały zastosowania przepisy dotyczące umów zawieranych na odległość (znajdujące się w ustawie z dnia 02.03.2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny). Konsumentem jest osoba fizyczna dokonująca czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Osoba fizyczna zawierająca umowę na odległość, ale na potrzeby prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej lub zawodowej, nie będzie zatem mogła skorzystać ze szczególnych praw przyznanych konsumentom we wskazanej wyżej ustawie.

W przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdą więc przepisy Kodeksu cywilnego (w skrócie K.c.).

Umowa o wykonanie strony internetowej jest umową o dzieło, którą regulują art. 627-646 K.c. „Przez umowę o dzieło rozumiemy taki stosunek prawny, gdzie przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania określonej rzeczy, czynności, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia” (art. 627 K.c.).

Forma umowy może być dowolna, gdyż Kodeks cywilny nie zastrzega dla ważności umowy o dzieło żadnej formy szczególnej, więc i ustna umowa jest ważna.

Co do zasady umowa dochodzi do skutku przez zgodne oświadczenia woli stron złożone w dowolny sposób (zasada swobody formy oświadczenia woli – art.60 K.c.).

Zgodnie z art. 66 Kodeksu cywilnego „oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy. Jeżeli oferent nie oznaczył w ofercie terminu, w ciągu którego oczekiwać będzie odpowiedzi, oferta złożona w obecności drugiej strony albo za pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się na odległość przestaje wiązać, gdy nie zostanie przyjęta niezwłocznie; złożona w inny sposób przestaje wiązać z upływem czasu, w którym składający ofertę mógł w zwykłym toku czynności otrzymać odpowiedź wysłaną bez nieuzasadnionego opóźnienia”.

Z punktu widzenia prawa złożone zostało oświadczenie woli, które wywołuje określone skutki prawne w postaci zawarcia umowy.

Czy można odstąpić od umowy o dzieło zawartej w formie ustnej?

Generalnie, zawierając umowę, należy mieć na względzie rzymską zasadę, że umów należy dotrzymywać (łac. pacta sunt servanda). Wyjątek dotyczy m.in. sytuacji, gdy strony zastrzegły w określonym terminie prawo do odstąpienia od umowy.

Podstawę prawną do takiego działania stanowi art. 395 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym „można zastrzec, że jednej lub obu stronom przysługiwać będzie w ciągu oznaczonego terminu prawo odstąpienia od umowy. Prawo to wykonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie”.

Z przedstawionego w pytaniu stanu faktycznego nie wynika jednak, żeby strony zawarły w umowie prawo odstąpienia. Generalnie jest więc Pan zobowiązany do wykonania umowy. Oczywiście może ją Pan zerwać, ale musi Pan być świadomy, że z tego tytułu może Pan ponieść negatywne konsekwencje.

Jeżeli zerwie Pan umowę, to w grę może wchodzić art. 639 K.c. dotyczący odstąpienia od umowy o dzieło przez zamawiającego. Zgodnie z tym artykułem „zamawiający nie może odmówić zapłaty wynagrodzenia mimo niewykonania dzieła, jeżeli przyjmujący zamówienie był gotów je wykonać, lecz doznał przeszkody z przyczyn dotyczących zamawiającego. Jednakże w wypadku takim zamawiający może odliczyć to, co przyjmujący zamówienie oszczędził z powodu niewykonania dzieła”.

Za przyczyny dotyczące zamawiającego należy uznać wszelkie przyczyny leżące po jego stronie – także niezawinione – które udaremniły wykonanie dzieła.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że możliwa jest sytuacja, w której mimo że do faktycznego wykonania tej ustnej umowy nie dojdzie (na skutek np. zerwania umowy przez Pana), będzie Pan zobligowany do zapłaty wynagrodzenia na rzecz wykonawcy. Wystarczy, że wykonawca wykaże, że był gotów do wykonania strony internetowej.

Proponuję więc spróbować porozumieć się z wykonawcą w sprawie polubownego rozwiązania zawartej przez telefon umowy.